Marketplace – ยุคที่ผู้คนจับจ่ายใช้สอยบนช่องทางออนไลน์แทบจะมากกว่าซื้อที่หน้าร้านจริง ยุคที่พ่อค้าแม่ค้าออนไลน์มีอยู่เต็มบ้านเต็มเมือง บางคนยึดเป็นอาชีพหลักที่ช่วยเลี้ยงปากเลี้ยงท้องได้ทั้งครอบครัว บางคนเลือกทำเป็นอาชีพเสริมนอกจากงานประจำ บางคนลาออกจากงานประจำมาทำเต็มตัวเพราะเห็นลู่ทางที่จะรุ่งได้บนเส้นทางนี้ ท่ามกลางแพลตฟอร์มต่างๆ มากมายที่ช่วยอำนวยความสะดวกกับการทำมาหากินในยุคดิจิทัลที่ใครซึ่งเข้าใจโลกที่กว้างใหญ่และทันสมัยนี้ได้มากกว่าย่อมได้เปรียบ ซึ่งหากคุณเป็นหนึ่งคนที่กำลังสนใจก้าวเข้าสู่อาชีพการเป็นพ่อค้า แม่ค้าออนไลน์ สิ่งที่คุณจำเป็นต้องเข้าใจก่อนอันดับแรก คือ “มาร์เก็ตเพลส คืออะไร? เหมือนหรือแตกต่างกับ อี-คอมเมิร์ซ อย่างไร”
Marketplace คืออะไร?
Marketplace หรือ ตลาดออนไลน์ หมายถึง แพลตฟอร์มดิจิทัลที่เชื่อมโยงผู้ขายหลายรายกับฐานผู้บริโภคขนาดใหญ่ โดยที่ผู้ขายสามารถนำสินค้าของตนมาจำหน่ายในช่องทางนี้ได้ ซึ่งทำให้เกิดการซื้อขายที่สะดวกสบายและรวดเร็วมากขึ้นในยุคดิจิทัล โดยตลาดออนไลน์นี้จะทำหน้าที่คล้ายกับห้างสรรพสินค้าเสมือนจริงขนาดใหญ่ ช่วยให้ผู้ค้าปลีกต่างๆ สามารถเสนอผลิตภัณฑ์หรือบริการของตนเองได้ ในขณะที่ผู้บริโภคก็ได้รับประโยชน์จากความสะดวกสบายนี้ในการสำรวจตัวเลือกต่างๆ มากมายในสถานที่เดียว
โดยพื้นฐานแล้ว มาร์เก็ตเพลสแตกต่างจากร้านค้าออนไลน์ทั่วไปที่ขายผลิตภัณฑ์เฉพาะแบรนด์ของตนเอง แม้ว่าเจ้าของตลาดกลางไม่ได้เป็นเจ้าของสินค้าคงคลังที่ขายบนแพลตฟอร์มของตน แต่พวกเขาจะจัดเตรียมโครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยี ดึงดูดผู้เข้าชมมายังไซต์ และจัดการการชำระเงิน ในขณะที่ผู้ขายจัดการสินค้าคงคลัง โลจิสติกส์ และการจัดส่ง โดยทั่วไปแล้ว โมเดลนี้เกี่ยวข้องกับกลุ่มผู้ใช้ที่แตกต่างกันอย่างน้อยสองกลุ่ม ได้แก่ ผู้ซื้อและผู้ขาย ซึ่งโต้ตอบกันโดยตรงบนแพลตฟอร์ม
Marketplace มีกี่ประเภท
อย่างที่กล่าวไปแล้วครับว่ามาร์เก็ตเพลส เป็นแพลตฟอร์มออนไลน์ซึ่งทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการเชื่อมโยงผู้ซื้อและผู้ขาย โดยผู้ขายสามารถนำสินค้าหรือบริการของตนมาจำหน่ายในแพลตฟอร์มนี้ อย่างไรก็ตาม ในประเทศไทยมาร์เก็ตเพลส ยังสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ในส่วนนี้จะอธิบายเกี่ยวกับทั้งสองประเภทของมาร์เก็ตเพลสที่พบเห็นได้ในปัจจุบันครับ
1. E-Marketplace
อี-มาร์เก็ตเพลส หรือ ตลาดอิเล็กทรอนิกส์ เป็นแพลตฟอร์มที่ทำหน้าที่เป็นสื่อกลางในการซื้อขายสินค้าและบริการผ่านเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน โดยมีการรวบรวมร้านค้าและสินค้าหลากหลายประเภทไว้ในที่เดียว ซึ่งช่วยให้ผู้ซื้อสามารถเข้าถึงสินค้าที่ต้องการได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว โดย อี-มาร์เก็ตเพลส คือ ระบบที่เชื่อมโยงผู้ซื้อและผู้ขายเข้าด้วยกัน โดยสามารถทำธุรกรรมได้ตลอด 24 ชั่วโมง ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนในโลก ผู้ใช้สามารถเลือกซื้อสินค้าผ่านแพลตฟอร์มที่มีการจัดการระบบต่างๆ เช่น การสร้างร้านค้า การจัดการสินค้า และระบบชำระเงินที่ปลอดภัย
ปัจจุบัน อี-มาร์เก็ตเพลส ยังคงเป็นช่องทางที่สำคัญที่สุดในตลาดอีคอมเมิร์ซของไทย โดยมีส่วนแบ่งตลาดสูงถึง 55% ของมูลค่าตลาดอีคอมเมิร์ซในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แพลตฟอร์มที่โดดเด่นในกลุ่มนี้ ได้แก่ Shopee, Lazada ซึ่งแข่งขันกันค่อนข้างดุเดือด
2. Social Commerce
Social Commerce หรือ การค้าขายผ่านโซเชียลมีเดีย เป็นแนวทางใหม่ในการทำธุรกิจที่ผสานรวมการขายสินค้าและบริการเข้ากับแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียต่าง ๆ เช่น Facebook, Instagram, TikTok และ LINE โดยผู้ใช้สามารถเลือกชมและซื้อสินค้าผ่านช่องทางเหล่านี้ได้โดยตรง โดยไม่ต้องออกจากแอปพลิเคชันที่ใช้งานอยู่ ซึ่งทำให้กระบวนการซื้อขายมีความสะดวกและรวดเร็วมากยิ่งขึ้น
หากจะว่าไปแล้วมันคือ การรวมกันของ Social Media และ E-Commerce ทำให้ผู้บริโภคสามารถเข้าถึงสินค้าและบริการได้อย่างง่ายดายผ่านแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย โดยสามารถเรียกดูสินค้า สั่งซื้อ และชำระเงินได้ในที่เดียวกันโซเชียลคอมเมิร์ซจึงมักถูกเหมารวมว่าเป็นหนึ่งในมาร์เก็ตเพลสที่สำคัญ ตัวอย่างเช่น การใช้ฟีเจอร์ “Shop” บน Instagram หรือ Facebook Shops ที่ช่วยให้ผู้ค้าแสดงสินค้าของตนในรูปแบบที่ดึงดูดความสนใจของผู้บริโภคปัจจุบัน Social Commerce กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว
โดยเฉพาะผ่านแพลตฟอร์มเช่น TikTok ซึ่งกลายเป็นช่องทางใหม่สำหรับการซื้อขายสินค้าภายในเวลาเพียงไม่กี่ปีที่ผ่านมา สินค้าในกลุ่ม Beauty และ Personal Care เป็นกลุ่มที่ได้รับความนิยมสูงสุดบน TikTok Shop ซึ่งทำให้ประเทศไทยกลายเป็นตลาดใหญ่เป็นอันดับสองในภูมิภาคนี้
Marketplace ต่างจาก E-Commerce อย่างไร?
Marketplace ต่างจาก E-Commerce อย่างไร?
มาร์เก็ตเพลส และ อี-คอมเมิร์ซ เป็นสองรูปแบบของการขายสินค้าออนไลน์ที่มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน แม้ว่าทั้งสองจะมีจุดมุ่งหมายในการเชื่อมโยงผู้ซื้อกับผู้ขาย แต่ก็มีลักษณะการดำเนินงานและข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันไป
- มาร์เก็ตเพลส : หรือ เรียกได้ว่า อี-มาร์เก็ตเพลส เป็นแพลตฟอร์มที่รวบรวมสินค้าจากผู้ขายหลายรายไว้ในที่เดียว เช่น Amazon, Lazada และ Shopee โดยมาร์เก็ตเพลสจะทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการเชื่อมโยงระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย โดยไม่ต้องถือครองสินค้าหรือจัดการสต๊อกสินค้าเอง
- อี-คอมเมิร์ซ : หมายถึง การขายสินค้าผ่านเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันที่เจ้าของแบรนด์หรือธุรกิจออกแบบและพัฒนาขึ้นเอง โดยมีการจัดการระบบหลังบ้านเองทั้งหมด เช่น การจัดการคำสั่งซื้อ การชำระเงิน และการจัดส่ง เป็นต้น
ต่อไปนี้คือความแตกต่างหลัก ๆ ของทั้ง มาร์เก็ตเพลส และ อี-คอมเมิร์ซ
1. การจัดการและควบคุม
- มาร์เก็ตเพลส : ผู้ขายสามารถเข้ามาขายสินค้าบนแพลตฟอร์มได้โดยไม่ต้องกังวลเกี่ยวกับการพัฒนาเว็บไซต์หรือระบบหลังบ้าน เนื่องจากแพลตฟอร์มจะดูแลในส่วนนี้ให้ทั้งหมดนอกจากนี้ Marketplace ยังมีระบบการชำระเงินและการจัดส่งที่รองรับอยู่แล้ว
- อี-คอมเมิร์ซ : เจ้าของร้านค้าต้องรับผิดชอบในการจัดการทุกอย่าง ตั้งแต่การออกแบบเว็บไซต์ การตลาด ไปจนถึงการบริการลูกค้า ซึ่งสามารถปรับแต่งได้ตามความต้องการของแบรนด์ แต่ต้องใช้เวลาและทรัพยากรมากกว่า
2. ความหลากหลายของสินค้า
- มาร์เก็ตเพลส : มีสินค้าจากหลายผู้ขายในแพลตฟอร์มเดียว ทำให้ผู้ซื้อสามารถเปรียบเทียบราคาและเลือกซื้อได้ง่ายขึ้นนอกจากนี้ยังมีสต๊อกสินค้าที่หลากหลายประเภท
- อี-คอมเมิร์ซ : มักจะมีสินค้าเพียงจากแบรนด์เดียวเท่านั้น ทำให้ผู้ซื้อไม่สามารถเปรียบเทียบราคาจากหลายร้านค้าได้ในครั้งเดียว
3. ค่าใช้จ่ายและต้นทุน
- มาร์เก็ตเพลส : ใช้เงินลงทุนเริ่มต้นที่ต่ำกว่า เนื่องจากไม่ต้องสร้างระบบหรือเว็บไซต์เอง ผู้ขายสามารถเริ่มต้นขายได้ทันที อย่างไรก็ตาม ผู้ขายจะต้องจ่ายค่าคอมมิชชั่นให้กับแพลตฟอร์มเมื่อมีการขายสินค้า
- อี-คอมเมิร์ซ : ต้องลงทุนในการสร้างเว็บไซต์และระบบหลังบ้าน ซึ่งอาจมีค่าใช้จ่ายสูง แต่สามารถควบคุมกำไรได้มากกว่า เพราะไม่ต้องแบ่งปันรายได้กับแพลตฟอร์มอื่นๆ
4. การทำการตลาด
- มาร์เก็ตเพลส : แพลตฟอร์มจะช่วยทำการตลาดให้กับร้านค้าที่เข้าร่วม ทำให้ผู้ขายสามารถเข้าถึงลูกค้าได้ง่ายขึ้นโดยไม่ต้องลงทุนมากในการโฆษณา
- อี-คอมเมิร์ซ : เจ้าของร้านค้าต้องรับผิดชอบในการทำการตลาดด้วยตัวเอง ซึ่งอาจต้องใช้เงินจำนวนมากเพื่อดึงดูดลูกค้าเข้ามาที่เว็บไซต์ของตน
เราจะเห็นได้ว่า มาร์เก็ตเพลส และ อี-คอมเมิร์ซ นั้นมีความแตกต่างกันในด้านโครงสร้างการดำเนินงาน การจัดการสินค้า และกลยุทธ์ทางการตลาด ทั้งสองรูปแบบมีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกัน ผู้ประกอบการควรพิจารณาความเหมาะสมกับธุรกิจของตนเองก่อนที่จะเลือกใช้แพลตฟอร์มใดในการขายสินค้าออนไลน์
ประโยชน์ของ Marketplace ต่อผู้ซื้อผู้ขาย
ปัจจุบัน มาร์เก็ตเพลส ถือเป็นเครื่องมือสำคัญในการทำธุรกิจออนไลน์ในยุคปัจจุบัน ที่ช่วยให้ผู้ขายสามารถเข้าถึงลูกค้าได้ง่ายขึ้น และทำให้ผู้ซื้อสามารถเลือกซื้อสินค้าที่ต้องการได้อย่างสะดวกสบาย ด้วยความก้าวหน้าของเทคโนโลยี ทำให้การซื้อขายผ่านมาร์เก็ตเพลส โดยเฉพาะในแบบ E-Marketplace กลายเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับทั้งผู้บริโภคและผู้ประกอบการ ต่อไปนี้ คือประโยชน์หลักๆ ที่มาร์เก็ตเพลสนั้นมอบให้กับทั้งผู้ขายและผู้ซื้อครับ
1. เพิ่มการเข้าถึงและการมองเห็น
- การเข้าถึงผู้ชมจำนวนมาก : อี-มาร์เก็ตเพลส ทั้ง Lazada และ Shopee ดึงดูดผู้เข้าชมหลายล้านคนต่อวัน ทำให้ผู้ขายสามารถเข้าถึงกลุ่มลูกค้าที่มีศักยภาพจำนวนมาก การมองเห็นที่เพิ่มขึ้นนี้สามารถกระตุ้นยอดขายและการรับรู้แบรนด์ได้อย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับธุรกิจใหม่หรือขนาดเล็กที่อาจประสบปัญหาในการดึงดูดการเข้าชมไปยังเว็บไซต์ของตนเอง
- ฐานลูกค้าที่หลากหลาย : การเข้าร่วมตลาดซื้อขายช่วยให้ผู้ขายสามารถเข้าถึงโปรไฟล์ผู้บริโภคต่างๆ ในภูมิภาคทางภูมิศาสตร์ที่แตกต่างกัน ความหลากหลายนี้ช่วยเพิ่มโอกาสในการขายและทำให้ผู้ขายสามารถเข้าถึงตลาดที่พวกเขาอาจไม่เคยเข้าถึงด้วยตนเอง
2. การลดต้นทุน
- โครงสร้างพื้นฐานที่ใช้ร่วมกัน : การขายบนตลาดซื้อขายช่วยให้ผู้ขายสามารถแบ่งปันต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับการบำรุงรักษาแพลตฟอร์ม การตลาด และการขนส่งกับผู้ขายรายอื่น วิธีนี้มักจะประหยัดกว่าการดูแลรักษาร้านค้าออนไลน์อิสระซึ่งค่าใช้จ่ายทั้งหมดตกอยู่ที่ผู้ขาย
- การประหยัดต่อขนาด : เมื่อปริมาณการขายเพิ่มขึ้น ผู้ขายสามารถเจรจาค่าธรรมเนียมที่ต่ำลงกับผู้ประมวลผลการชำระเงินและผู้ให้บริการขนส่งได้ ทำให้มีกำไรเพิ่มขึ้น อำนาจต่อรองร่วมกันของตลาดซื้อขายมักจะทำให้ผู้ขายได้ข้อตกลงที่ดีกว่า
3. ใช้งานง่ายและคล่องตัว
- โครงสร้างสำเร็จรูป : มีโครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยีที่จำเป็นทั้งหมด รวมถึงการลงทะเบียนผลิตภัณฑ์ การประมวลผลการชำระเงิน และการขนส่ง ซึ่งเป็นประโยชน์โดยเฉพาะสำหรับผู้ขายที่ขาดความเชี่ยวชาญด้านเทคนิคหรือต้องการหลีกเลี่ยงความซับซ้อนของการเปิดร้านค้าออนไลน์ของตนเอง
- การเริ่มต้นอย่างรวดเร็ว : ผู้ขายสามารถเริ่มขายผลิตภัณฑ์ของตนได้อย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องพัฒนาโซลูชันตั้งแต่ต้น การรวมวิธีการชำระเงิน และตัวเลือกการจัดส่งเข้าด้วยกันนั้นพร้อมใช้งานแล้ว ทำให้กระบวนการออนบอร์ดมีประสิทธิภาพมากขึ้น
4. ความเสี่ยงต่ำ
- การเข้าสู่ตลาดที่ง่ายสำหรับธุรกิจใหม่ : ตลาดออนไลน์ช่วยลดความเสี่ยงทางการเงินสำหรับธุรกิจใหม่โดยลดต้นทุนเริ่มต้นและให้การสนับสนุนทางเทคนิค ซึ่งช่วยให้ผู้ประกอบการเข้าสู่ตลาดได้โดยไม่ต้องลงทุนล่วงหน้าจำนวนมาก
- พื้นที่ทดสอบ : ตลาดออนไลน์เป็นแพลตฟอร์มที่ยอดเยี่ยมสำหรับการทดสอบผลิตภัณฑ์หรือแนวคิดใหม่โดยมีความเสี่ยงน้อยที่สุด ผู้ขายสามารถวัดความสนใจของลูกค้าได้โดยไม่ต้องลงทุนทรัพยากรจำนวนมากล่วงหน้า
5. ยอดขายและกำไรที่เพิ่มขึ้น
- ปริมาณการเข้าชมสูงนำไปสู่ยอดขายที่สูงขึ้น : การมองเห็นได้ชัดเจนของตลาดออนไลน์โดยทั่วไปส่งผลให้มีปริมาณการขายที่สูงขึ้นเมื่อเทียบกับร้านค้าอิสระ ผู้ขายได้รับประโยชน์จากปริมาณการเข้าชมที่เพิ่มขึ้นโดยไม่จำเป็นต้องลงทุนด้านการตลาดจำนวนมาก
- โอกาสในการขายข้ามตลาด : ตลาดออนไลน์หลายแห่งเสนอคุณสมบัติที่แนะนำผลิตภัณฑ์เสริมระหว่างประสบการณ์การช้อปปิ้ง ซึ่งกระตุ้นให้ลูกค้าซื้อสินค้าเพิ่มเติมจากผู้ขายรายเดิม
6. ความไว้วางใจและความน่าเชื่อถือ
- ชื่อเสียงที่เป็นที่ยอมรับ : การขายในตลาดที่เป็นที่รู้จักจะช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือ เนื่องจากผู้บริโภคมักจะไว้วางใจแพลตฟอร์มที่ได้รับการยอมรับมากกว่าเว็บไซต์อิสระที่ไม่รู้จัก ความไว้วางใจที่สร้างขึ้นนี้สามารถนำไปสู่อัตราการแปลงหรือ Conversion Rate ที่สูงขึ้น
- นโยบายคุ้มครองผู้ซื้อ : ตลาดที่น่าเชื่อถือมักจะใช้มาตรการรักษาความปลอดภัยที่แข็งแกร่งและมีนโยบายในการคุ้มครองผู้ซื้อ ซึ่งช่วยสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภคและส่งเสริมความไว้วางใจระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย
7. การเข้าถึงทั่วโลก
- โอกาสในการขายระหว่างประเทศ : ช่วยให้ผู้ขายเข้าถึงตลาดระหว่างประเทศได้ง่าย แพลตฟอร์ม เช่น eBay ช่วยให้ผู้ขายเข้าถึงฐานลูกค้าทั่วโลกได้ นำไปสู่โอกาสในการเติบโตที่สำคัญนอกเหนือจากตลาดในท้องถิ่น
- การสนับสนุนการค้าข้ามพรมแดน : ตลาดหลายแห่งให้การสนับสนุนด้านโลจิสติกส์สำหรับการจัดส่งระหว่างประเทศ ทำให้กระบวนการสำหรับผู้ขายที่ต้องการขยายการเข้าถึงทั่วโลกง่ายขึ้น
โดยสรุปแล้วการซื้อขายผ่านมาร์เก็ตเพลส นั้นมีข้อดีมากมายที่สามารถเพิ่มความสามารถของผู้ขายในการเข้าถึงลูกค้า ลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินงาน และเพิ่มยอดขายได้อย่างมาก ด้วยการใช้ประโยชน์จากโครงสร้างพื้นฐานที่มีอยู่และกลุ่มเป้าหมายของแพลตฟอร์มเหล่านี้ ธุรกิจต่างๆ โดยเฉพาะธุรกิจขนาดเล็กหรือธุรกิจใหม่ สามารถเติบโตได้ในสภาพแวดล้อมอีคอมเมิร์ซที่มีการแข่งขันสูงขึ้น ขณะเดียวกันก็ลดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการเริ่มต้นร้านค้าออนไลน์ด้วยตนเองให้เหลือน้อยที่สุดอีกด้วย
แหล่งที่มา :
